Co to jest i jak działa kredyt obrotowy?

Kredyt obrotowy jest specjalny rodzajem kredytu dla firm, który służy do pokrywania bieżących wydatków związanych z prowadzoną działalnością. Z założenia ma on zatem pomagać przedsiębiorstwom utrzymać ciągłość operacyjną i płynność finansową w trudniejszym okresie. Sprawdź, na czym dokładnie polega kredyt obrotowy i na jakich warunkach można z niego skorzystać.

Banki mają odrębną ofertę kredytową dla firm, ponieważ przedsiębiorstwa potrzebują innych form finansowania niż klienci indywidualni. Do najpopularniejszych kredytów firmowych należą kredyty gotówkowe, kredyty inwestycyjne oraz właśnie kredyty obrotowe. Te ostatnie wyróżnia nie tylko dość szeroki zakres celów kredytowania, ale też elastyczne formy spłaty zobowiązania.

Na czym polega kredyt obrotowy i do czego służy?

Na czym polega kredyt obrotowy dla firm i co to jest za rodzaj kredytu, częściowo zdradza jego nazwa. W nomenklaturze biznesowej słowo „obrót” odnosi się bowiem do wszelkich wpływów generowanych przez działalność operacyjną firmy, najczęściej polegającą na sprzedaży produktów lub usług. Idąc tym tropem, można zatem stwierdzić, że kredyt obrotowy służy do finansowania bieżącej działalności firmy.

Za pomocą kredytu obrotowego można zatem pokryć różne wydatki, jakie pojawiają się na co dzień w firmie. Środki można więc przeznaczyć na przykład na:

zakup surowców, materiałów, produktów i usług potrzebnych do prowadzenia działalności,
pokrycie kosztów administracyjnych np. związanych z utrzymaniem budynków,
wypłatę wynagrodzeń pracownikom,
uregulowanie zobowiązań np. wobec dostawców, z tytułu podatków, czy też wobec banków z tytułu innych pożyczek i kredytów.

Ten rodzaj kredytu pomaga więc firmom utrzymać zarówno ciągłość operacyjną, jak i płynność finansową w trudniejszych okresach, gdy brakuje im środków własnych na pokrycie wszystkich wydatków. Może się tak zdarzyć np. przy sezonowym spadku zamówień, czy też z powodu opóźnień w spływie należności od kontrahentów za sprzedane im towary na tzw. kredyt kupiecki.

Rodzaje kredytu obrotowego

Banki proponują kredyt obrotowy dla firm w kilku wariantach do wyboru. Może być on bowiem uruchomiony w rachunku bieżącym lub w odrębnym rachunku kredytowym, a także mieć charakter odnawialny lub nieodnawialny.

Kredyt obrotowy w rachunku bieżącym

Kredyt obrotowy w rachunku bieżącym jest uruchamiany w koncie firmowym służącym do bieżącego rozliczania finansów przedsiębiorstwa. Ma on postać limitu dodatkowych środków, po które firma może sięgnąć w dowolnym momencie w razie potrzeby. Taki kredyt spłaca się automatycznie po każdorazowym zasileniu rachunku bankowego firmy, czyli np. po wpływie należności od klientów.

Kredyt obrotowy w rachunku kredytowym

Kredyt obrotowy w rachunku kredytowym dostępny jest natomiast na odrębny koncie, dedykowanym wyłącznie do obsługi zobowiązania. W tym przypadku firma również sama decyduje, kiedy z niego skorzystać, ale wówczas musi potrzebną kwotę pieniędzy najpierw przelać na swoje bieżące konto firmowe. Spłata zobowiązania nie odbywa się więc też automatycznie, ponieważ wymaga wykonania przez firmę stosownego przelewu na rachunek kredytowy.

Kredyt obrotowy odnawialny

Kredyt obrotowy odnawialny charakteryzuje się tym, że firma może z niego korzystać wielokrotnie w ramach okresu obowiązywania umowy. Polega to na tym, że po wykorzystaniu limitu i potem jego spłacie, środki są ponownie dostępne do kolejnego wykorzystania. Taki limit należy spłacić w całości do dnia zakończenia umowy kredytowej, która w zależności od warunków może obowiązywać w sumie nawet przez kilka lat.

Kredyt obrotowy nieodnawialny

Kredyt obrotowy nieodnawialny można wykorzystać jednorazowo lub na raty, ale tylko do kwoty przyznanego limitu. Po jego pełnym wykorzystaniu rozpoczyna się bowiem okres spłaty zobowiązania. W zależności od warunków kredytu może się to odbywać w ratach miesięcznych jak przy kredycie gotówkowym, ale też w ratach kwartalnych lub jednorazowo na koniec kredytowania.

Kredyt obrotowy – warunki kredytowania

W swoich ofertach banki rzadko precyzują warunki kredytu obrotowego, ponieważ najczęściej dostosowują je do potrzeb i możliwości finansowych firmy. Od tego więc zależy, ile można dostać kredytu obrotowego i jakie będą zasady jego spłaty.

Ogólnie jednak w ramach kredytu obrotowego można ubiegać się o kwoty rzędu od kilkudziesięciu tysięcy do nawet kilku milionów złotych. Co ważne, niektóre banki oferują również taki produkt w walucie obcej np. w euro. Z kolei okres kredytowania wynosi najczęściej od 1 roku do 5 lat.

Jaki jest koszt kredytu obrotowego?

Jeśli chodzi o kredyt obrotowy, oprocentowanie jest jego podstawowym kosztem. Zazwyczaj jest ono zmienne i na jego wysokość składają się dwa elementy:

stała marża – ustala ją bank, głównie na podstawie zdolności kredytowej przedsiębiorstwa,
zmienna stawka WIBOR (jeśli kredyt udzielony jest w złotówkach) lub LIBOR/ EURIBOR (w przypadku finansowania w walucie obcej).

Na koszt kredytu obrotowego mogą składać się także inne opłaty np. prowizja za udzielenie kredytu, czy też od kwoty niewykorzystanego limitu. Warto zwrócić uwagę na tę ostatnią opłatę, ponieważ jest ona w istocie jest opłatą za samo udostępnienie firmie środków.

Zabezpieczenie kredytu obrotowego

Podstawowym zabezpieczeniem kredytu obrotowego jest zazwyczaj weksel in blanco z deklaracją wekslową. Oprócz tego banki mogą wymagać dodatkowego zabezpieczenia i może nim być np.:

pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem firmowym,
zastaw na majątku ruchomym,
hipoteka na nieruchomości,
gwarancja de minimis,
cesja wierzytelności przysługujących kredytobiorcy.

Warto tutaj dodać, że zaproponowanie solidnego zabezpieczenia kredytu pozwala firmie na otrzymanie go w wyższej kwocie i na korzystniejszych warunkach.

Jak ubiegać się o kredyt obrotowy?

Przed ubieganiem się o kredyt obrotowy w pierwszej kolejności warto porównać jego oferty w różnych bankach. Aby poznać szczegółowe warunki kredytowania w poszczególnych instytucjach, najlepiej bezpośrednio się z nimi skontaktować.

Po wybraniu oferty pozostaje dopełnić formalności związanych z wnioskowaniem o finansowanie. Warto tutaj pamiętać, że najprościej można zaciągnąć kredyt obrotowy w banku, w którym firma prowadzi konto. Zwykle bowiem wniosek można wówczas złożyć w bankowości elektronicznej. Klienci zewnętrzni natomiast mogą to zrobić głównie w placówce.

Kto może wziąć kredyt obrotowy?

O kredyt obrotowy mogą się ubiegać małe, średnie i duże firmy, o ile prowadzą działalność od co najmniej 12 miesięcy. Otrzymanie finansowania zależy natomiast głównie od zdolności kredytowej, którą bank ocenia na podstawie dokumentów finansowych. To od niej zależy też kwota kredytu, rodzaj zabezpieczenia oraz warunki spłaty zobowiązania.

Warto również pamiętać, że ten rodzaj kredytu mogą dostać wyłącznie wiarygodne firmy, które mają regularne dochody i brak zaległości płatniczych.

Jakie dokumenty są potrzebne do wniosku o kredyt obrotowy?

Do wniosku o kredyt obrotowy należy dołączyć głównie dokumenty finansowe firmy. Ich rodzaj zależy od formy prowadzenia działalności i sposobu prowadzenia księgowości. Przykładowo, osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą muszą zazwyczaj dostarczyć:

książkę przychodów i rozchodów lub zaświadczenie z urzędu skarbowego o dochodach,
wykaz środków trwałych oraz wartość środków niematerialnych i prawnych związanych z prowadzoną działalnością,
zaświadczenia o niezaleganiu ze składkami ZUS i podatkami,
wyciąg z rachunku bankowego.

Z kolei spółki prowadzące pełną księgowość muszą dołączyć do wniosku m.in. zeznanie CIT, deklaracje VAT oraz sprawozdanie finansowe za co najmniej 1 rok obrachunkowy.

Kiedy warto skorzystać z kredytu obrotowego?

Kredyt obrotowy sprawdza się przede wszystkim w przypadku firm, które prowadzą działalność już od dłuższego czasu i jedynie potrzebują zabezpieczyć swoją płynność finansową „na wszelki wypadek” lub rozwiązać tymczasowe z nią problemy. Co do zasady bowiem taki kredyt ma wspierać firmę wyłącznie w utrzymaniu ciągłości operacyjnej. Nie jest to natomiast kredyt, którym można sfinansować rozpoczęcie działalności, czy też większe inwestycje. Na takie cele banki proponują innego rodzaju produkty np. pożyczki na start, czy też kredyty inwestycyjne i hipoteczne.