Lokata strukturyzowana i jej tajniki: czy to dobry pomysł na oszczędzanie i inwestowanie?

Z powodu inflacji konwencjonalna lokata może nam zapewnić tylko nominalne zyski. Szukając potencjalnie bardziej zyskownych opcji, możemy zwrócić uwagę na lokatę strukturyzowaną. Przy sprzyjających okolicznościach ten produkt można nam przynieść ponadprzeciętne zyski. Sprawdźmy więc, co to jest lokata strukturyzowana i kiedy warto na nią postawić.

Między oszczędzaniem a inwestowaniem

Chcąc skorzystać z bezpiecznego sposobu na osiągnięcie zysku z wolnych środków finansowych, sięga się po produkty oszczędnościowe. Wśród nich największą popularnością cieszą się standardowe lokaty, konta oszczędnościowe i obligacje państwowe. Produkty oszczędnościowe przynoszą pewny i niewielki zysk.

Jeśli jest się gotowym ponieść ryzyko z nadzieją na uzyskanie większych zysków, to sięga się po produkty inwestycyjne. Należą do nich między innymi akcje, fundusze, indeksy giełdowe oraz obligacje korporacyjne. Tymczasem lokata strukturyzowana jest czymś pomiędzy produktem oszczędnościowym i inwestycyjnym.

Czym jest strukturyzowana lokata?

Z założenia lokata strukturyzowana jest złożona z części oszczędnościowej i części inwestycyjnej. Łączy ona standardową lokatę z bardziej ryzykownymi instrumentami inwestycyjnymi. Lokata strukturyzowana ma więc nam zapewniać względne bezpieczeństwo kapitału i szansę na osiągnięcie wyższych zysków niż na standardowej lokacie.

W praktyce zysk z lokaty strukturyzowanej możemy przewidzieć tylko do pewnego stopnia. Przewidywalne jest wyłącznie zachowanie części ulokowanej w konwencjonalną lokatę. Z kolei część inwestycyjna może przynieść spore zyski, ale i wygenerować straty.

Kiedy można założyć lokatę strukturyzowaną?

Standardową lokatę możemy założyć w dowolnym momencie w każdym banku. W przypadku lokaty strukturyzowanej sytuacja jest inna. Znaczenie ma tzw. okres subskrypcji. Jest to czas, w którym dany banku umożliwia skorzystanie z tego typu oferty.

Gdy więc chcemy otworzyć lokatę strukturyzowaną, to powinniśmy sprawdzić, jakie możliwości oferuje rynek w konkretnym momencie. Bywa, że w danym czasie tylko kilka banków prowadzi zapisy na lokaty tego rodzaju. Okres subskrypcji dla konkretnej oferty często wynosi kilka tygodni.

Jak w praktyce działa lokata strukturyzowana?

Z technicznego punktu widzenia założenie lokaty strukturyzowanej zwykle jest bardzo proste. Często wystarczy skorzystać z bankowości elektronicznej. Po zalogowaniu się na swoje konto przechodzimy do produktów inwestycyjnych i wybieramy właśnie strukturyzowaną lokatę.

Informacje o bieżących możliwość inwestycyjnych możemy też uzyskać w tradycyjny sposób. Odpowiedzi są udzielane przez konsultantów na infolinii oraz pracowników oddziałów bankowych. Możliwość założenia lokaty strukturyzowanej jest warunkowana nie tylko okresem subskrypcji. Banki często określają też kwotę minimalną, jaką można zdeponować na lokacie.

Poszczególne lokaty strukturyzowane mają różny okres obowiązywania. Zwykle jednak jest to inwestycja długoterminowa. Typowy okres inwestycji dla takiej lokaty wynosi parę lat. Przez ten czas trzeba się liczyć z zamrożeniem środków finansowych.

Czy założenie lokaty strukturyzowanej wiążę się z kosztami?

Założenie konwencjonalnej lokaty z założenia jest darmowe. Tymczasem otworzenie lokaty w wersji strukturyzowanej może wiązać się z naliczeniem opłat. Bank może przykładowo naliczyć prowizje od wpłaconej kwoty. Dużo zależy tu od specyfiki konkretnej oferty. 

Zarządzanie skomplikowanymi produktami inwestycyjnymi, które mogą wchodzić w skład lokaty strukturyzowanej, bywa czasochłonne. To między innymi z tego powodu bank może naliczyć opłatę. Na szczęście takowa zwykle jest relatywnie niewielka.

Zanim lokata strukturyzowana zostanie założona, to koniecznie trzeba sprawdzić konsekwencje jej przedterminowego rozwiązania. Szczegółowe informacje na ten temat zawsze powinny znajdować się w umowie. Często konsekwencją wcześniejszego rozwiązania lokaty jest naliczenie dodatkowej opłaty.

Jakie zyski przynosi strukturyzowana lokata?

Relacja pomiędzy wysokością potencjalnego zysku a ryzykiem inwestycyjnym zależy od dwóch czynników. Istotne jest to, jaką część stanowić będzie lokata, a jaką instrumenty inwestycyjne. Równie ważne jest to, co zostanie wybrane jako instrument bazowy części inwestycyjnej. To od zmian wartości tego parametru na rynkach finansowych zależeć będzie poziom zysków.

W praktyce lokaty strukturyzowane mogą przynieść np. kilkanaście procent zysku w skali roku, a czasem znacznie więcej. Bywa jednak, że lokata strukturyzowana wcale nie przynosi większych zysków niż standardowa lokata. W negatywnym scenariuszu może pojawić się nawet starta. Tak będzie, gdy wartość instrumentu bazowego znacznie spadła.

Banki często zachęcają klientów do skorzystania z lokat strukturyzowanych przez zapewnienie gwarancji. Przykładowo gwarancja może zapewnić zwrot 100% powierzonych środków finansowych w ramach lokaty strukturyzowanej. Niemniej tego typu gwarancje nie obowiązują w przypadku wszystkich ofert.

Lokaty strukturyzowane a podatek od zysków kapitałowych

Polska to kraj, w którym obowiązuje tzw. podatek Belki w wysokości 19%. Obejmuje on między innymi lokaty strukturyzowane. Szacując opłacalność lokat strukturyzowanych, trzeba więc pamiętać, że potencjalny zysk zostanie pomniejszony właśnie przez podatek. Z zasady kwestie formalne związane z rozliczeniem podatków przejmuje bank.

Dla przykładu załóżmy, że na lokacie strukturyzowanej zdeponowaliśmy 20 000 zł. Inwestycja przyniosła 5 000 zł. Otrzymamy z tego 81%, czyli 4 050 zł, ponieważ 19%, tj. 950 zł zostanie przeznaczone na podatek od zysków kapitałowych. Łącznie bank przekaże nam więc 24 050 zł.

Czy lokaty strukturyzowane są bezpieczne?

Lokata strukturyzowana jest obsługiwana przez bank, co samo w sobie świadczy o jej bezpieczeństwie. Ponadto środki zdeponowane na lokatach są chronione przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Depozyt do równowartości 100 000 EUR jest chroniony nawet w przypadku bankructwa banku. Procesowanie lokat strukturyzowanych bywa jednak różne, czasem pojawiają się pośrednicy. Przed skorzystaniem z konkretnej oferty, warto się więc  upewnić, czy jest ona ujęta w systemie gwarantowania depozytów w Bankowym Funduszu Gwarancyjnym.

W sensie prawnym możemy więc być raczej spokojni o bezpieczeństwo wpłaconego kapitału. Niemniej powinniśmy pamiętać o ryzyku inwestycyjnym. Każda inwestycja może przecież przynieść nie tylko zyski, ale i straty. Rzeczone ryzyko można zniwelować lub nawet wykluczyć, jeśli wybierze się ofertę z gwarancjami zwrotu określonego kapitału przez bank.

Którą lokatę strukturyzowaną wybrać?

Szukając optymalnej oferty lokat strukturyzowanych, powinniśmy zwrócić uwagę na następujące czynniki:

• Okres inwestycji — z zasady, im dłuższy okres trwania lokaty, tym potencjalny zysk wyższy. Równocześnie jednak wydłużeniu ulega okres zamrożenia kapitału.
• Specyfika instrumentu bazowego — to ta kwestia determinuje poziom ryzyka i potencjalnych zysków. Inna charakterystyka wiąże się z inwestycją w surowce, a inne w np. akcje.
• Wysokość opłat — naturalnie im one niższe, tym sytuacja korzystniejsza.
• Dostępność gwarancji bankowych — takowe znacznie zmniejszają poziom ponoszonego ryzyka.
• Konsekwencje wcześniejszego zerwania lokaty — czasem mogą one się wiązać z wysokimi kosztami.

Pamiętajmy też, że przy podejmowaniu decyzji należy zwrócić uwagę na ramy czasowe. Obecnie dostępna propozycja może szybko przestać oferowana ze względu na minięcie okresu subskrypcji. 

Plusy i minusy lokaty strukturyzowanej

Złożenie środków na lokacie strukturyzowanej ma następujące zalety:

• Szansa na osiągnięcie większego zysku niż na standardowej lokacie.
• Jest to relatywnie prosty i bezobsługowy sposób na inwestycję.
• Zwykle wyważona relacja pomiędzy poziomem bezpieczeństwa a szansą osiągnięcia ponadprzeciętnego zysku.

Wśród wad lokat strukturyzowanych wymienić trzeba:

• Realny zysk może okazać się niewielki ze względu na wysoką inflację.
• Konieczność długotrwałego zamrożenia kapitału.
• Zależność opłacalności inwestycji od sytuacji na rynkach finansowych.

Pamiętajmy, że bilans zysków i start zawsze powinno się analizować w kontekście konkretnej oferty.

Czy lokata strukturyzowana jest opłacalna?

Niektórym lokata strukturyzowana przyniosła przynajmniej satysfakcjonujące zyski. W dodatku zostały one uzyskane w dość prosty sposób. Z drugiej strony znaleźć można inwestorów żałujących decyzji o postawieniu na tego typu lokatę. W ich przypadku nie przyniosło to żadnych korzyści, tylko zamroziło kapitał na długi czas.

Uogólniając, strukturyzowana lokata może być opłacalna, lecz wiąże się z ryzykiem. Najważniejsze jest to, by wiedzieć, na co konkretnie przeznacza się swoje pieniądze. Przed podjęciem decyzji o złożeniu środków na lokacie strukturyzowanej, koniecznie należy zapoznać się ze szczegółami oferty i umowy. Warto też pamiętać o zasadzie dywersyfikacji ryzyka. Wskazane jest, by wpasować lokatą strukturyzowaną w szerzej zakrojoną strategię oszczędnościową i inwestycyjną.